Yeme Bağımlılığı Nedir?

Dönem dönem hepimiz sevdiğimiz yiyeceklere aşırı bir istek duyabiliriz. Örneğin adet öncesi dönemde bir çok kadının tatlı yeme isteği artabilir ve bu durum bir bozukluk olarak kabul edilmemelidir. Kişinin fastfood çikolata ve abur cuburlar gibi yüksek karbonhidrat, şeker ve yağ oranı fazla olan besinlerin tüketimi mevcuttur. Çikolata bağımlısı bir kişi ‘’bir kare yiyip duracağım ‘’ diye plan yaptığı halde, bir paket çikolatayı bitirmiş olabilir. Gün içinde tüketilen öğünler dışında da kişinin farklı yiyeceklere karşı duyduğu yeme arzusu, beyin tarafından salgılanan mutluluk hormonunu da aktif eder. Yiyeceğin tüketilmesi halinde bireye rahatlama hissi gelirken, bu problemin tedavi edilmemesi halinde fiziksel ve ruhsal birçok sorunu da beraberinde getirebilir. Böyle bir durum ile karşılaşıldığında uzman tarafından destek alınmalıdır.

 

PEKİ YEME BOZUKLUĞUNU NASIL FARK EDEBİLİRİZ?

Davranış ve duygu durum bozuklukları arasında da yer alan bu problemin bilinen pek çok belirtisi bulunmaktadır. Bu semptomlar kısa sürede kendini göstermeyebilir, fakat kişi kendine bir takım sorular sorarak problemin farkına varabilir. Sorulardan bazıları ise şu şekilde olabilir;

• Şuan aç mıyım? yoksa sadece besini sevdiğim için mi tüketiyorum
• Yedikten sonra suçluluk hissim var mı?
• Yememe konusunda zorlanıyor muyum?
• Yemekten sonra yeme isteğim hala devam ediyor mu?

Yeme bağımlılığını fark edebilmenin bir diğer yolu da bireyin normal öğününü yemesi ve tok olduğu halde yeme arzusunun bulunmasıdır. Kişi yeme doygunluğuna ulaştığı halde yemek isteğinin devam etmesidir. Diğer yandan severek tüketilen bir besinin olması gerekenden fazla tüketilmesi de alışkanlığın farklı bir semptomu olarak görülebilir. Fakat unutulmamalıdır ki organik bir sebep söz konusu ise (diyabet,tansiyon ) gibi rahatsızlıkların olması halinde yeme durumunuz kontrol altına almak güçleşebilir.

 

HANGİ DURUMLARDA YEME BAĞIMLILIĞI ARTIŞ GÖSTERİR?

Yeme bağımlılığı bireyin ruhsal durumuyla oldukça bağlantılı bir süreçtir. Stres altında kalan kişilerde ve stresli yaşam koşularında bulunan kişilerde bu sorunlardan uzaklaşmak ve kaçmak için bağımlılık durumlarının ortaya çıkması ve bu durumun artışı görülebilir.
Aynı zamanda çocukların puberte dönemlerinde yaşadığı olumsuzluklar ve sınav dönemleri de bu kişilerde stres oluşumuna neden olabileceği için bağımlılık sorunlarında artışa yol açabilir.

 

TEDAVİSİ NASIL OLMALIDIR?

Öncelikle terapinin bir süreç olduğu ve bir anda sonuç alınamayacağı unutulmamalıdır. Bireyin bu probleminin farkında olması ve kabullenmesi gerekir.  Sonrasında ise bu tedavilerin bir uzman tarafından yapılması gerekir. Bu nedenle uzman kontrolünde yapılan bu tedavilerde dürtü bozukluklarının önüne geçilerek kişinin yaşadığı problem giderilir. Yeme bağımlılığı tedavisinde izlenecek birkaç adım vardır.

• Bağımlı yapma ihtimali yüksek olan besinin ölçülü tüketimi
• Hissedilen ani açılık ve atıştırma arzusu bakımından önlem almak için yanında sıklıkla sağlıklı ürünler bulundurmak
• Stres yönetimini öğrenebilmek
• Günlük öğünleri atlamamak
• Bağımlılığın uzun sürdüğü dönemde uzman birinden psikolojik yardım almak faydalı olacaktır.

Uzman Klinik Psikolog Ezgi Gülşen